Thứ Năm, 8 tháng 9, 2016

Thầy, trò và vòng xoáy quay cuồng về chuyện học hành

Sinh viên trong lớp học thêm sau giờ học chính khóa (Ảnh Tri Thức)

Trên các trang truyền thông chính thống, các trang mạng phố hội, hay các blog, facebook tư nhân, hầu như năm nào chúng ta cũng bàn về chuyện học thêm dạy thêm, ngày nào cũng bàn.

Bàn rồi cũng chỉ để mà… bàn. Ngay cả kẻ viết những dòng này cũng đã nói trên báo giấy, báo điện tử, trang cá nhân, trên truyền hình và cả các diễn đàn, các cuộc giao khống chỉ dưới… một trăm lần.

Ngay trên mạng cũng còn lưu chương trình “Khách của VTV3” có cuộc trò chuyện của lão già này với nhà báo Lại Văn Sâm với chủ đề “Chuyện học hành” phương pháp đây có dễ cũng đã gần… một thập kỷ. Trong “Chuyện học hành ấy” chúng tôi cũng đã bàn đến việc học thêm, dạy thêm.

Ngày xưa, thời chúng tôi đi học, không có chuyện dạy thêm, học thêm. Giả dụ em nào kém thì thầy nhờ bạn khá hơn kèm trong “tổ học lực lượng”, hoặc sau giờ học, thày ngồi lại với học trò mức độ 15, 20 phút, hoặc cùng lắm là nửa tiếng. Thi thoảng có em quá kém thì thày đến tận nhà kèm một vài buổi, nhưng không lấy tiền.

Nếu có học thêm thì chỉ dành cho các em trong đội tuyển đi thi sinh viên giỏi, để thày cô củng cố lại tri thức. Gọi là “lớp bồi bổ sinh viên chuyên nghiệp”. Sinh viên được học lớp này cũng không hề đóng tiền.

Buổi sáng vẫn theo các lớp đại trà để kiến thức chung không bị gián đoạn. Buổi chiều bồi dưỡng những môn sẽ thi. Thời điểm cùng lắm chỉ nửa 04 tuần, một tuần hoặc một số ngày. Sau đó quay về học phổ biến. Tuyệt nhiên không có chuyện học thêm.

Mà hồi đó, chúng tôi cũng chỉ học nửa buổi. Sáng đến lớp. Chiều giúp bác mẹ ra đồng cấy lúa, gánh phân, tát nước hay chăn trâu, cắt cỏ. Vậy mà tôi học vẫn giỏi, từng giải nhất văn miền Bắc, lại còn có thời gian đọc sách, làm thơ, trở thành thi sĩ nhiều người biết đến ngay từ khi còn ngồi ghế nhà trường.

Bây giờ các con tôi học cả ngày mà vẫn phải học thêm. Càng học càng kém. Đầu óc càng mụ mị. Nhưng chẳng thể không học thêm. Chính tôi cũng phải xin cho con tôi học thêm. Mà rất vất vả.

Việc học thêm đã biến thành nỗi nhức nhói sợ hãi cả xã hội. Trong cuộc tiếp xúc cử tri vừa mới đây tại TP Đà Nẵng, Túc trực Ban Bí thơ Đinh Thế Huynh cũng được cư dân chất vấn về chuyện dạy thêm học thêm này.Có người còn yêu cầu Ban Bí thư có giải pháp cấm triệt để dạy thêm, học thêm.

Ông Đinh Thế Huynh nghĩ rằng cần để ý giữa học thêm tự nguyện và học thêm theo kiểu ép buộc: “Chúng ta chống hiện trạng dạy thêm, học thêm tràn lan, cố tình cắt xén chương trình trên lớp để buộc sinh viên phải học thêm, nếu không học thêm sẽ bị điểm kém hoặc không cho lên lớp”.

Các em sinh viên cần có thời gian để vui chơi và thân cận với gia đình (Ảnh Dân Trí)

Còn trường hợp tự nguyện đi học thêm để tu sửa tri thức thì không thể cấm được.

Ông Huynh nghĩ là đó là quyền của mỗi người. Giả dụ học thêm để nâng cao kiếm được thức, trình độ, học thêm khả năng sống, ngoại ngữ thì rất cần chứ. “Các bác yêu cầu Nhà nước cấm, nhưng ví như con cháu thích đi học thêm các bác có cấm không. Bây giờ thời buổi dân chủ, chỉ cấm những việc khiến cho trái pháp luật quy định. Quản lý việc này phải thật nhuần nhuyễn trên cơ sở pháp luật chứ chẳng thể nói cấm là cấm luôn”.

Quả đúng tương tự. Chẳng thể cấm được chuyện học thêm, khi sinh viên thực thụ có nhu cầu. Và với chương trình học như hiện giờ, nếu không học thêm, dậy thêm, không thể phục vụ được yêu cầu của Bộ Giáo dục.

Và như thế, việc ta bàn vẫn tiếp tục bàn. Chuyện cũ mà không cũ. Đèn cù chạy tít vòng quanh.

Nói như thi sĩ Văn Công Hùng: Giờ dạy thêm xôm hơn giờ dạy chính. Ba má, ông bà thành xe ấp ủ của con, cháu. Không được chậm rãi một phút. Tan chỗ này lao sang chỗ khác, gà gật nhai bánh mì, bánh bao trên lặng xe máy. Vừa hoàn thành toán chỗ này lao ngay sang sinh chỗ kia, rồi nhao đến văn và về ngoại ngữ... Cứ thế, chả phải bản thân học sinh, mặc cả phường hội cứ loạn cào cào cả lên, cứ như mục đích chính của thế cuộc chỉ còn học thêm, học thêm và học thêm...

Và rồi thu nhập của thầy giáo thì, lương chính thành phụ, lương phụ dạy thêm thành chính. Nhưng thế ra chẳng phải thế và không chỉ thế.

Hàng triệu con trẻ vùng cao, vùng sâu vùng xa, và kèm đấy là hàng vạn thầy cô giáo, có được học sinh đến trường là êm ấm rồi, phải bỏ tiền túi tìm kẹo rẻ tiền dụ chúng đi học, chứ lấy đâu ra mà dạy thêm dạy nếm mà có thêm tiền.

Vậy thì có bất công quá không khi lên đường điểm cùng là thầy giáo với nhau mà giờ người thì 04 tuần doanh thu trong khoảng dạy thêm hàng một số chục triệu tiền việt và người thì lấy tiền túi từ lương vốn đã ít ỏi mua quà dụ học sinh đi học, trong khi con chính mình thì lại phải gửi tứ tán, lại phải khổ hạnh với nạn học thêm.

Cũng theo thi sĩ Văn Công Hùng khi anh khiến một cuộc dò hỏi trong đội ngũ giáo viên, phụ huynh, thầy giáo An Thanh Lương ở Thủ đô đã rất chính trực: “Tôi xin nhờ các anh chuyển đến Bộ Giáo dục lời nhắn sau đây: Tôi đã viết rộng rãi, nói nhiều nhưng họ không đọc, không nghe. Ngày trước chúng ta đi học khiến gì có dạy thêm, học thêm. Trong một lớp học có đủ các đối tượng khá giỏi, trung bình và yếu kém. Thầy giáo phải dạy thích hợp cả ba đối tượng. Nhưng rồi Bộ hiện ra trường chuyên để tạo gà giống nòi đi thi học sinh chuyên nghiệp non sông và quốc tế.

Trường chuyên thì ít mà số muốn có suất để chắc thi đại học thì nhiều nên các trường đẻ ra lớp lựa chọn. Đây chính là mầm mống của tệ dạy thêm học thêm ở các tỉnh giấc, thành phố. Chứ ở vùng quê, miền núi mời học sinh đi học còn không dễ dàng. Trường chuyên lớp lựa chọn đẻ ra tệ thành quả trong giáo dục và gian lận trong thi cử. Cách đây 15 năm tôi đã viết trên báo Công trạng phải bỏ trường chuyên lớp chọn. Bộ Giáo dục đã bỏ trường chuyên cấp phổ quát cơ sở vật chất, chỉ còn giữ ở bậc trung học đa dạng. Còn lớp chọn thì thả nổi. Một trường một khối lớp không chỉ có một lớp chọn lựa mà có phổ biến lớp chọn A, B, C, D, E... Phải mất tiền mới vào được lớp A, là lớp chọn lựa thứ thiệt, các lớp chọn lựa khác đều đánh lừa phụ huynh cả thôi”.

“Dạy thêm ư? Không có thêm thắt gì ở đây hết. Tiêu cực” – chị Nam Phương, phụ huynh ở Hà Nội chính trực – “Cứ dạy hết bản thân mình trên lớp đi, trẻ thơ cũng rất cần được nghỉ ngơi. Ví như mái nhà có yêu cầu họ sẽ học gia sư hoặc đưa con tới trung tâm chứ không hề là thầy giáo của lớp. Phụ huynh sợ con bị trù nên mới phải cho con đi học thêm thôi. chậm triển khai là sự thực”.

Phụ huynh È Đào ở Tam Kỳ thì cho rằng: “Bạn nào dạy thêm thì nghỉ dạy chính, để chuyên tâm dạy thêm, còn suất chính đó để sinh viên sư phạm ra trường tốt nghiệp hiện thất nghiệp thế chỗ. Còn không thì để thầy giáo về hưu họ dạy. Các thày về hưu phổ quát kinh nghiệm lắm”.

“Thầy giáo dạy thêm ở nhà á? Có lấy được tiền trần thế cũng đổ mồ hôi ròng ròng" -  Cô giáo Phan Mai Hương, thầy giáo, trường chuyên Hòa Bình tâm sự - “Chắc các bác bỏ quan to tưởng giáo viên dạy thêm ở nhà cũng nhẹ nhàng như quan chức ngồi nhà kiếm được phong suy bì. Mà chỉ có thầy giáo nhiều năm kinh nghiệm mới có sinh viên tới học. Báo cáo đó ít lắm. Còn nhiều phần thầy giáo chỉ trông vào đồng lương, không chết đói, nhưng đói tới chết”.

Ngoài những giờ học chính khóa thì các em sinh viên cần được nhập cuộc các hoạt động vui chơi sport (Ảnh Dân Trí) 

“Sao họ nghĩ - giáo viên lấy tiền trần gian dễ thế nhỉ”.– cô giáo Mai Phương ở Thanh hoá đãi đằng – “Dạy thêm nhân loại ta mà cuối học kì điểm thi bị sụt là đau đầu lắm, khổ lắm chứ đâu có đơn giản. Với chương trình học và thi như bây chừ ví như không cải cách thì chẳng thể không học thêm. Thứ nhất, học sinh hiện thời rất lười học. Tính tự giác không cao. Thứ 2, chương trình học quá nặng ở đầy đủ các đơn vị quản lý học. Thứ 3, học một lại thi mười. Thứ 4, năng lực giáo viên chưa đồng đều nên sinh viên tậu thầy cô chuyên nghiệp hơn để học là một tất yếu. Đừng đổ vì tiền mà giáo viên đi dạy thêm. Một giáo viên không có chuyên môn tốt đố bói được sinh viên đến học. Đừng nói thầy giáo có thể trù sinh viên. Không trù được đâu. Chính học sinh là người đánh giá năng lực thầy giáo chuẩn nhất và đúng đắn nhất....”.

Sau cuối cũng đều khổ cả. Trò khổ đằng trò. Thày khổ đằng thày. Phụ huynh cay cực. Toàn bộ cùng quay cuồng trong vòng xoáy trần gian mà chúng ta vẫn quen gọi bằng cái tên rất đẹp là Trái đất học con đường.

Cần xong xuôi học thêm. chậm tiến độ là đoạn đường đúng đắn nhất. Vì các nước tiến bộ với nền giáo dục tiên tiến nhất đều không có chuyện học thêm.

Khiến sao để các con còn có thời gian đọc sách và vui chơi. Đừng tiêu diệt tuổi thơ của các con vì đời người chỉ có một lần. Muốn xong xuôi dài lâu nạn học thêm dạy thêm phải tậu tới đầu đuôi của tệ nạn này. Cần canh tân giáo dục.

Và canh tân giáo dục chẳng hề là thay sách giáo khoa hay thay cái bất cập này bằng cái bất cập khác, mà cần rà lại chương trình học. Chúng ta bắt các em phải học quá rộng rãi môn vô ích mà trong đó có những điều cần phải học thì lại không được học.

Vấn đề này, một em sinh viên lớp 12 cũng đã nói rất chi tiết trong VIDEO “Tường trình của một kẻ biếng nhác” từng xôn xang trên mạng và tôi cũng đã bàn rồi. Bàn đông đảo rồi. Đã đến lúc cần phải canh tân. Canh tân một phương pháp đúng đắn, không tư lợi. Không còn đoạn đường nào khác.

Nhà Thơ Trằn Đăng Khoa 

(Theo Tuổi Trẻ & Đời Sống)


Tham khảo thêm:

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét